3
!Dim ond pan fydd eich athro neu'ch athrawes ar gael i'ch goruchwylio y dylech chi wneud y gweithgaredd ymarferol yma

Tudalennau

1Ble mae'r blaned Mawrth?2Faint o amser fydd hi'n ei gymryd i gyrraedd y blaned Mawrth?3Cyrraedd y blaned Mawrth4Sut mae rocedi'n codi oddi ar y ddaear?5Cynhyrchu Gwthiad6Beth sy'n digwydd pan fydd tanwydd roced yn llosgi?7Eich taith i'r blaned Mawrth!8Ein hangen am ocsigen9Sut mae ocsigen yn cyrraedd ein celloedd10Effeithiau disgyrchiant11Sut mae disgyrchiant isel yn effeithio ar esgyrn12Atal esgyrn a chyhyrau rhag gwanhau13Byw a gweithio yn y gofod14Beth mae seryddwyr yn ei wybod am y blaned Mawrth?15Golwg ar y blaned Mawrth o long ofod16Crwydro y blaned Mawrth17Egni at grwydro18Wyneb creigiog y blaned Mawrth19Rhagor am wyneb y blaned Mawrth20Atmosffer y blaned Mawrth21Pwysigrwydd dŵr22Cylchred dŵr ar y Ddaear23Oes dŵr ar y blaned Mawrth?24Goroesi ar y blaned Mawrth25Eich cartref ar y blaned Mawrth26Ffermio ar y blaned Mawrth27Pridd ar y blaned Mawrth28Planhigion i'r blaned Mawrth29Sicrhau egni ar y blaned Mawrth30Ble ewch chi nesaf?

Gweithgareddau ymarferol

1Modelu cysawd yr Haul ar iard yr ysgol2Gweithgaredd Ymarferol Roced3Ymchwilio i’r Egni mewn Tanwyddau4Gwneud Telesgop5Pa ffactorau sy’n effeithio ar allbwn cell egni Haul?6Modelu Ymlediad7Archwilio Sleidiau Gwaed8Beth sy’n digwydd i esgyrn heb halwynau Calsiwm9Prawf Fflamau i Adnabod Metelau10Cyflyrau Gwahanol Dŵr11Puro Dŵr i Bobl ei Yfed12Ffactorau sy’n Effeithio ar Eginiad Hadau13Celloedd Egni Haul i Ddyfeisiau14Bingo y blaned Mawrth
+ _

Gweithgaredd 3

Ymchwilio i’r Egni mewn Tanwyddau

Yn y gweithgaredd ymarferol yma, byddwch yn darganfod faint o egni sydd mewn un neu fwy o danwyddau. Mae'n debyg mai alcoholau fydd y tanwyddau yma: efallai eich bod wedi clywed bod yna alcohol mewn diodydd fel cwrw a gwin, ond a dweud y gwir mae sawl math gwahanol o alcoholau, ac mae'r rhain yn cynnwys moleciwlau sydd ag egni cemegol wedi'i gloi ynddyn nhw.

Beth fydd ei angen? (Cyfarpar)

Delwedd o'r Gweithgaredd Ymarferol

Diogelwch

Mae'r pwyntiau diogelwch yma yn sôn am y peryglon yn bennaf. Bydd angen ichi feddwl am y risg(iau) a allai godi, a sut i leihau'r risg gymaint ag y gallwch.

Beth mae angen ei wneud? (Dull)

  1. Gofalwch eich bod yn gwrando ar gyfarwyddyd eich athro neu'ch athrawes ynghylch manylion y dull a'r trefniadau diogelwch.
  2. Mesurwch 100cm3 o ddŵr tap oer mewn fflasg gonigol.
  3. Clampiwch y fflasg ar uchder addas fel ei bod yn hawdd gosod llosgydd gwirodydd o dani (fel yn y diagram sy'n dangos y cyfarpar).
  4. Pwyswch y llosgydd gwirodydd (a'r clawr) sy'n cynnwys yr alcohol a chofnodwch y màs yma ac enw'r alcohol.
  5. Cofnodwch dymheredd cychwynnol y dŵr yn y fflasg.
  6. Gosodwch y llosgydd o dan y fflasg a thaniwch y wic.
  7. Gadewch i'r alcohol losgi (hylosgiad) fel ei fod yn twymo'r dŵr. Gadewch i dymheredd y dŵr godi 40°C.
  8. Rhowch y clawr yn ôl er mwyn diffodd y fflam.
  9. Pwyswch y llosgydd a'r clawr eto, a chofnodwch y màs.
  10. Cyfrifwch fàs yr alcohol sydd wedi'i ddefnyddio, drwy dynnu'r màs yng ngham 8 o'r màs yng ngham 3.
  11. Nawr ewch ati eto (gan ddefnyddio'r un faint o ddŵr oer o'r tap) gyda math arall o alcohol mewn llosgydd gwirodydd arall. Gofalwch bob tro eich bod yn gadael i'r tymheredd godi yr un faint, hynny yw 40°C.

Beth fyddwch chi'n ei weld? (Canlyniadau)

Byddwch yn ymchwilio i sawl math gwahanol o alcohol. Ar gyfer pob un, bydd angen ichi ysgrifennu:

Beth fyddai'r ffordd orau i gofnodi'r wybodaeth yma?

Beth ddigwyddodd, a pham? (Casgliad):

Dyma rai pwyntiau i feddwl amdanyn nhw: