Gweithgaredd 1

Modelu cysawd yr Haul ar iard yr ysgol

Yn y gweithgaredd hwn, byddwch yn gweithio gyda graddfeydd er mwyn gosod planedau ar iard yr ysgol mewn safleoedd sy'n cyfateb i'w pellter cymharol o'r Haul. Y peth gorau yw gweithio mewn grŵp.

Modelu planedau

Fe allech wneud hyn yn syml iawn, drwy farcio'u safleoedd (e.e. â sialc), neu drwy ddefnyddio model syml, neu drwy osod aelodau'r grŵp yn y safleoedd cywir!

Os ydych yn creu model, bydd angen ichi wybod maint y blaned, ac yn enwedig ei diamedr, ac oherwydd bod y planedau'n anferth, bydd angen ichi weithio wrth raddfa. Gall eich athro neu'ch athrawes eich helpu gyda hyn.

Mae diamedr pob planed (km) wedi'i nodi yn y tabl isod:

Canfod safle'r planedau

Bydd eich athro neu'ch athrawes:

• yn rhoi'r raddfa y mae angen ei defnyddio ar gyfer pellter y planedau. Bydd hon yn wahanol i'r raddfa ar gyfer maint y planedau (am fod y pellter rhwng y planedau hyd yn oed yn fwy anferth na'r planedau eu hunain).
• yn penderfynu ar safle ar gyfer yr Haul.

Bydd pob grŵp yn cael planed (a/neu leuad). Wedyn bydd y grŵp yn cyfrif pellter ei blaned ar y raddfa, ac felly ble dylai'r blaned gael ei gosod o'i chymharu â'r 'Haul' ar yr iard. Mae pellter pob planed o'r Haul i'w weld yn y tabl isod ( x 10⁶ km ):

Wedyn fe allech fynd ati i ail-greu patrwm cylchdroi eich planed. Bydd hynny'n eich helpu i ddeall pam mae'r pellter rhwng y planedau'n newid ar wahanol adegau (e.e. o'r Ddaear i'r blaned Mawrth)