Mae'r beddrod Neolithig hwn ar Ynys Môn yn bwysig am mai dyma un o adeiladau hynaf Cymru. Cadw yw'r sefydliad sy'n gofalu amdano, ac maen nhw'n dweud mai dyma ateb Cymru i Gôr y Cewri, a'r bedd cyntedd pwysicaf yn Ewrop.

Mae Castell Caerdydd yn bwysig am ei fod yn unigryw yng Nghymru – gwlad y cestyll. Bu pobl yn codi ceyrydd a chestyll yn yr ardal hon am fod yma le da i fasnachu ac i ddangos eich cyfoeth a'ch grym.

Ym 1998, pleidleisiodd pobl Cymru o drwch blewyn o blaid cael rhai rhannau o lywodraeth ar wahân i Loegr. Gwelir hyn yn ddatganoli.

Mae ffyrdd a phontydd yn bwysig am eu bod yn galluogi pobl a phethau i deithio o'r naill le i'r llall. Cafodd y Bont Hafren gyntaf ei chodi ym 1966 yn lle'r gwasanaeth fferi rhwng Aust a Beachley.

Llyn bach ar Ynys Môn yw Llyn Cerrig Bach a does dim byd cyffrous i'w weld yno. Ond mae'n bwysg iawn am mai yma y daeth gweithwyr o hyd i fwy na 150 o wrthrychau hynafol pan oedden nhw'n adeiladu maes awyr yn ystod yr Ail Ryfel Byd.

Mae Cofeb Genedlaethol Glowyr Cymru'n bwysig am ei bod yn cofio bywydau'r rhai a gafodd eu lladd yn y 152 o drychinebau mewn glofeydd yng Nghymru. Mae'r gofeb ym mhentref Senghennydd, lle digwyddodd y drychineb fwyaf mewn glofa yn hanes Prydain, ym 1913.

Mae Erddig wedi'i ddisgrifio fel trysor ymysg plastai gwledig Cymru, ac un sy'n hoff gan bawb. Mae'n bwysig am ei fod yn darlunio bywyd pobl gyfoethog a thlawd mewn plasty gwledig dros 250 o flynyddoedd yn ôl.

Yn ôl yr hanesydd Neil Sinclair, Tiger Bay yw'r unig le ym Mhrydain lle gallwch chi weld 'y byd i gyd mewn un filltir sgwâr’. Mae pobl wedi dod o bedwar ban byd i fyw ac i weithio yn yr ardal, a dyma'r gymuned aml-ethnig hynaf yn y wlad.

Tua 2,000 o flynyddoedd yn ôl, cododd y Rhufeiniaid nifer o geyrydd a gwersylloedd yng Nghymru. Caerllion oedd eu caer bwysicaf, gan reoli mynediad i'r De.

Helpodd y bobl fu'n gweithio gynt yn ardal Blaenafon a'r cylch i sicrhau mai Prydain oedd y wlad fwyaf cyfoethog a grymus yn y byd. Fe wnaethon nhw hyn drwy greu haearn a thrwy gloddio am lo.

Ydych chi'n hoffi her? Beth am ddringo mynydd uchaf Cymru? Yr Wyddfa yn Eryri yw'r copa uchaf yn y wlad ac mae'n 1085 metr uwchlaw lefel y môr. Dros y canrifoedd, mae llawer o bobl wedi dringo'r Wyddfa.

Cafodd Castell Cyfarthfa ym Merthyr Tudful ei godi ym 1825 i deulu cyfoethog iawn o'r enw Crawshay, perchnogion un o weithfeydd haearn y dref. Mae'n bwysig am mai hwn yw'r un gorau o blastai'r meistri haearn sydd wedi goroesi yng Nghymru.

Llyfrgell Genedlaethol Cymru yw'r llyfrgell bwysicaf yng Nghymru, a hynny am fod ganddi filiynau o lyfrau, cerddi, lluniau, mapiau a ffilmiau sy'n sôn am hanes Cymru a bywyd ynddi. Mae gan y Llyfrgell Genedlaethol hawl i gael copi am ddim o bopeth sy'n cael ei gyhoeddi yn y Deyrnas Unedig ac Iwerddon.

Ers iddo agor ym 1999, mae'r Stadiwm yn bwysig am mai dyma gartref tîm rygbi Cymru. Yma hefyd mae'r tîm pêl-droed cenedlaethol wedi chwarae rhai o'u gemau ac mae digwyddiadau eraill yn cael eu cynnal, fel cyngherddau gan bobl fel y Manic Street Preachers a One Direction.

Mae'r adeilad hwn yn bwysig am mai dyma brif ganolfan byd busnes Cymru ar un adeg. Yma roedd dynion busnes, rheolwyr glofeydd ac asiantau llongau'n cyfarfod i brynu a gwerthu glo.

Mae Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd yn bwysig am mai yma y gallwch weld rhai o gasgliadau gorau'r wlad o gelf a astudiaethau natur. Mae mwy na 500 o beintiadau, darluniau, cerfluniau a gweithiau seramig o Gymru a ledled y byd.

Mae Eglwys Gadeiriol Llandaf yn bwysig am ei bod yn un o adeiladau crefyddol hynaf Cymru. Mae Cristnogion yn addoli yn yr Eglwys Gadeiriol ers tua 1500 o flynyddoedd.

Mae Amgueddfa Werin Sain Ffagan yn bwysig am ei bod yn un o'r amgueddfeydd awyr agored gorau yn Ewrop. Mae mwy na 40 o adeiladau yno, a'r rheiny wedi'u casglu o wahanol rannau o Gymru ac wedi'u codi o'r newydd.

Mae'r Synagog yn bwysig gan ei bod yn cael ei defnyddio gan un o'r cynulleidfaoedd Iddewig hynaf yng Nghymru a'r unig un sydd â rabi (gweinidog) amser-llawn ac sy'n agored er mwyn i Iddewon weddïo bron bob dydd o'r wythnos. Mae yna synagog yng Nghaerdydd ers mwy na 150 o flynyddoedd.

Mae Ynys y Barri'n bwysig oherwydd ers y 1870au dyma un o'r atyniadau pwysicaf i dwristiaid yng Nghymru. Mae ymwelwyr yn mwynhau'r traeth, y caffis ac adloniant i'r teulu.

Mae Castell Caerffili yn bwysig am mai dyma'r castell mwyaf yng Nghymru, a'r ail fwyaf ym Mhrydain, ar ôl Castell Windsor. Hwn hefyd oedd y castell consentrig cyntaf ym Mhrydain.

Mae Parc Treftadaeth Cwm Rhondda yn bwysig am ei fod yn adrodd stori'r diwydiant glo, a drodd Brydain yn un o wledydd mwyaf grymus y byd. Roedd angen glo i yrru ffatrïoedd, llongau, trenau a thai.

Mae Gardd Goffa Aber-fan yn bwysig am ei bod yn ein hatgoffa am un o storïau tristaf y genedl. Am 9:15 ar fore dydd Gwener, 21 Hydref 1966, yn sgil glaw trwm roedd d?r yn cronni ar ben tomen lo.

Mae Stadiwm Liberty'n bwysig am mai dyna gartref Clwb Pêl-droed Dinas Abertawe, yr unig dîm o Gymru sy'n chwarae yn Uwch Gynghrair Lloegr, a'r Gweilch, un o'r pedwar tîm rygbi rhanbarthol yng Nghymru. Cafodd y Stadiwm ei agor yn 2005 yn ardal Gland?r yn Abertawe.

Mae Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn bwysig am ei bod yn adrodd hanes diwydiant yng Nghymru dros y 300 mlynedd diwethaf. Mae hefyd yn rhoi lle amlwg i bethau pob dydd sydd wedi'u gwneud yng Nghymru, fel sugnwyr llwch, teganau a chyfrifiaduron.

Castell Carreg Cennen yw un o'r cestyll mwyaf trawiadol yng Nghymru. Mae'n cael ei ddangos yn aml ar galendrau, posteri a gwybodaeth arall i dwristiaid i ddenu ymwelwyr.

Mae Aberglasne'n bwysig am mai dyma un o erddi hanesyddol gorau Cymru – o leiaf saith gant oed. Yn oes y Tuduriaid, disgrifiodd y bardd Lewis Glyn Cothi naw gardd, perllannau a llyn yn Aberglasne.

Ar un adeg, roedd y tir lle mae Parc Dinefwr a Th? Newton yn perthyn i un o deuluoedd pwysicaf Cymru'r Oesoedd Canol. Dinefwr oedd enw teyrnas teulu Rhys, sef Sir Gaerfyrddin, Sir Benfro, Ceredigion a Sir Frycheiniog erbyn hyn.

Mae Plas Llanelly yn bwysig am ei fod o gryn ddiddordeb hanesyddol. Yn ôl yr archaeolegwyr mae'n bosibl bod t? Tuduraidd yma ar un adeg, ond yn y 1770au y cafodd y t? presennol ei adeiladu.

Mae Castell Cydweli'n bwysig am ei fod yn dangos sut mae cestyll wedi newid dros y blynyddoedd. Pridd a phren oedd castell cynharaf y Normaniaid yma, tua 1115 OC.

Mae Coleg Dewi Sant yn Llanbedr Pont Steffan yn bwysig am mai dyna brifysgol hynaf Cymru. Erbyn hyn mae'n rhan o Brifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant.

Mae Harbwr Abergwaun yn bwysig am ei fod wedi caniatáu i'r fasnach rhwng Cymru ac Iwerddon gyflymu. Roedd rheilffordd y Great Western yn mynd â nwyddau a theithwyr i'r porthladd i gael eu cludo mewn llong.

Mae T?'r Masnachwr Tuduraidd yn Ninbych-y-pysgod ymysg y tai Tuduraidd pwysicaf yn y Deyrnas Unedig. Mae'n cael ei adnabod fel amgueddfa fyw, sy'n golygu bod gwirfoddolwyr, mewn dillad o oes y Tuduriaid, yn eich tywys o amgylch y t?.

Un o'r rhesymau am bwysigrwydd Castell Penfro yw mai dyna fan geni Harri Tudur, brenin cyntaf y Tuduriaid. Cafodd ei eni yma ar 28 Ionawr 1457 ond cafodd ei symud i gastell Rhaglan pan oedd yn bedair oed.

Mae Pentre Ifan yn bwysig am mai dyma'r maen claddu, neu gromlech, mwyaf yng Nghymru, ac un o'r hynaf. Mae'r capfaen neu'r garreg uchaf yn pwyso dros 16 tunnell ac yn 5 metr (16 troedfedd 6 modfedd) o hyd a 2.

Yn 2016, enillodd Carchar Rhuthun gystadleuaeth i ddod o hyd i Drysor Cudd Cymru. Dyma'r unig garchar hanesyddol o'i fath yng Nghymru sy'n agored i ymwelwyr.

Mae Traphont Dd?r Pontcysyllte ymysg y prosiectau peiriannu mwyaf rhyfeddol i gael eu cwblhau yng Nghymru. Thomas Telford, peiriannydd enwog, a adeiladodd y draphont dd?r ym 1805.

Mae Plas Mawr yn bwysig am ei fod yn un o'r tai mwyaf ysblennydd sydd wedi goroesi yng Nghymru ers dyddiau Elisabeth I.  Cafodd ei godi rhwng 1576 a 1585 ar ran Robert Wynn, masnachwr a diplomydd cefnog iawn.

Mae Gr?p Cytiau Mynydd Twr yn bwysig am mai dyma un o aneddiadau hynaf Cymru – tua 4,000 o flynyddoedd yn ôl. Mae rhyw 20 o dai a gweithdai crwn.

Mae Bryngaer Tre’r Ceiri yn bwysig am mai dyma un o'r bryngaerau gorau sydd wedi goroesi ym Mhrydain. Mae yma fwy na 150 o dai carreg o fewn muriau carreg, a'r rheiny bron yn 4 metr (13 troedfedd) o uchder mewn mannau.

Mae Chwarel Lechi'r Penrhyn yn bwysig am mai hi oedd y chwarel lechi fwyaf yn y byd ar un adeg. Cafodd llechi eu defnyddio gan y Rhufeiniaid yn eu caer yn Segontium (Caernarfon) a chan y bobl a fu'n codi cestyll yn yr Oesoedd Canol.

Mae Chwarel Dinorwig yn bwysig am mai hi oedd yr ail chwarel lechi fwyaf yn y byd, ar ôl Penrhyn ychydig filltiroedd i ffwrdd. Yn y 1880au, roedd rhyw 3,000 o ddynion yn cael eu cyflogi yma.

Mae castell a muriau tref Conwy yn bwysig am eu bod yn rhan o un o'r trefi canoloesol gorau sydd wedi goroesi yn Ewrop. Mae'n dal yn bosibl gweld sut roedd y muriau'n arfer gwarchod y castell drwy edrych ar sut maen nhw'n amgylchynu tref Conwy heddiw.

Mae Pier Llandudno yn bwysig am mai dyna'r pier hiraf yng Nghymru (700 metr) a'r pumed hiraf ym Mhrydain. Mae adeilad y Pier wedi'i warchod yn arbennig ac mae llawer yn credu mai dyma'r pier gorau o oes Fictoria sydd wedi goroesi ym Mhrydain.

Mae Eglwys Gadeiriol Llanelwy yn bwysig am mai hi yw'r eglwys gadeiriol leiaf ym Mhrydain. Mae rhannau hynaf yr adeilad presennol tua 700 mlwydd oed.

Mae Castell Biwmares yn bwysig am ei fod yn enghraifft wych o gastell consentrig (castell o fewn castell). Castell Biwmares oedd castell olaf a chryfaf Edward I yn ei ymgais i goncro'r Gogledd.

Mae Capel a Ffynnon Gwenffrewi yn bwysig am eu bod yn ganolfan pererindod (sef siwrnai i safle crefyddol arbennig) ers 1300 o flynyddoedd. Cafodd y ffynnon ei henwi ar ôl Cymraes Gristnogol o'r seithfed ganrif, Gwenffrewi.

Mae Amgueddfa Wlân Cymru, Dre-fach Felindre, yn bwysig am fod yr amgueddfa'n adrodd hanes y diwydiant gwlân yng Nghymru. Mae'r amgueddfa wedi'i lleoli mewn hen felin wlân sy'n dal i weithio, ‘Melin Teifi’ (un o hen felinau'r Cambrian), a oedd ar un adeg yn gartref i ddiwydiant gwlân ffyniannus.

Mae Abaty Ystrad-fflur yn bwysig am ei fod yn un o'r abatai hynaf ym Mhrydain. Cafodd ei sefydlu yn y ddeuddegfed ganrif gan fynachod Sistersaidd ac roedd yn cael ei adnabod fel 'Abaty San Steffan Cymru'.

Mae Castell Henllys yn bwysig am mai dyma'r unig bentref Oes Haearn ym Mhrydain sydd wedi'i ailgodi ar yr union safle lle roedd ein cyndeidiau Celtaidd yn byw 2,400 o flynyddoedd yn ôl. Y sgubor ac un o'r hen dai crwn yw'r ailgreadau hynaf o adeiladau cynhanesyddol ym Mhrydain.

Mae Abaty Talyllychau yn bwysig am mai dyma'r unig abaty yng Nghymru a oedd yn perthyn i gr?p arbennig o fynachod o'r enw ‘Canoniaid Gwyn' (gair arall am offeiriad yw 'canon'). Oherwydd eu dillad gwyn y cawson nhw'r enw.

Mae'r Ganolfan Cwryglau Genedlaethol yng Nghenarth yn bwysig am ei bod yn dweud wrthym ni am stori'r cwrwgl, cwch bach crwn sydd â thraddodiad hir yng Nghymru. Cwch bach heb gêl yw cwrwgl, ac mae'n cael ei ddefnyddio at bysgota a chludo pethau.

Mae Gerddi Coffa Hendy-gwyn yn bwysig am eu bod yn coffáu tywysog arbennig iawn, sef Hywel Dda. Roedd Hywel am i Gymru gael ei rheoli gan Dywysog o Gymro ac nid gan frenin o Sais.

Dylan Thomas Boat House is important because Dylan Thomas, the famous Welsh writer and poet, lived in this house during the 20th century. It was in the Boat House that Dylan Thomas wrote his most famous play, ‘Under Milk Wood’.

Mae Eglwys Gadeiriol Tyddewi'n bwysig achos i lawer o Gristnogion dyma'r lle mwyaf sanctaidd yng Nghymru. Yma y cafodd mynachlog ei sefydlu yn y chweched ganrif gan Dewi Sant, nawddsant Cymru.

Mae Pont y Borth yn bwysig oherwydd cyn iddi gael ei hadeiladu roedd rhaid croesi Afon Menai mewn cwch i fynd yn ôl ac ymlaen i Sir Fôn. Ym 1785, cafodd 54 o bobl eu boddi ar ôl i'w cwch gael ei ddal ar far tywod yng nghanol y Fenai a throi drosodd.

Tua 2,000 o flynyddoedd yn ôl, cododd y Rhufeiniaid lawer o geyrydd a gwersylloedd yng Nghymru. Roedd un o'u ceyrydd pwysicaf yng Nghaernarfon, sef Caer Rufeinig Segontium.

Mae Castell Caernarfon yn bwysig am mai dyma gastell mwyaf y brenin Edward I yng Nghymru. Penderfynodd adeiladu'r castell ym 1283 i gadarnhau ei fuddugoliaeth dros Llywelyn, Tywysog Cymru, a'i goncwest yng Ngwynedd.

Mae Eglwys Gadeiriol Bangor yn bwysig am mai dyma un o'n mannau addoli Cristnogol hynaf. Mae hi tua 1500 o mlwydd oed.

Mae Mynydd Parys yn bwysig am mai yma roedd mwyngloddiau copr mwyaf y byd ar un adeg. Roedd copr yn cael ei allforio i lawer o wledydd y byd o'r harbwr bach yn Amlwch.

Mae Rheilffordd Ffestiniog yn bwysig am mai dyma'r cwmni rheilffordd annibynnol hynaf yn y byd, sy'n dyddio'n ôl i 1832. Cafodd y rheilffordd ei hadeiladu i gludo llechi o'r chwareli yn ardal Blaenau Ffestiniog i harbwr Porthmadog.

Mae Castell Penrhyn yn bwysig am ei fod yn ein hatgoffa am gysylltiadau Cymru â chaethwasiaeth. Roedd perchnogion castell Penrhyn, teulu Pennant, yn enwog am ei chwareli llechi yn y Gogledd.

Mae Mwynglawdd Copr Penygogarth yn bwysig am ei fod yn fwynglawdd copr Fictorianaidd anhygoel sy'n dyddio'n ôl i'r Oes Efydd, dros 4000 o flynyddoedd yn ôl, tua'r un cyfnod ag adeiladu Côr y Cewri. Dyma'r mwynglawdd mwyaf o'r Oes Efydd yn y byd hefyd.

Mae Castell y Bere yn bwysig am ei fod wedi'i godi gan un o dywysogion mwyaf grymus Cymru - Llywelyn ab Iorwerth (Llywelyn Fawr). Fe gododd y castell er mwyn cadw ei awdurdod dros y bobl leol ac amddiffyn ei diroedd yng Ngwynedd.

Mae yna leoedd yng Nghymru sy'n bwysig yn symbolaidd. Efallai nad oes llawer i'w weld yno, ond mae'r enw ei hun yn codi teimladau cryf.

Mae T? Mawr Wybrnant yn bwysig am mai dyma'r ffermdy lle cafodd yr Esgob William Morgan ei eni ym 1545. Ym 1588, daeth yr Esgob William Morgan y person cyntaf i gyfieithu'r Beibl cyfan i'r Gymraeg.

Mae Crochendy Ewenni'n bwysig heddiw am mai dyna'r crochendy hynaf sy'n dal yn gweithio yng Nghymru.  Mae'r crochendy'n perthyn i'r un teulu ers dechrau'r ddeunawfed ganrif! Pan oedd busnes yn dda, roedd gan ardal Ewenni 15 o grochendai.

Mae Gwersyll Carcharorion Rhyfel Island Farm yn bwysig am ei fod yn ein hatgoffa bod yna wersylloedd i garcharorion rhyfel yng Nghymru yn ystod yr Ail Ryfel Byd. Er hynny, digwyddodd rhywbeth anghyffredin iawn yn y gwersyll ym 1945! Ar noson 10-11 Mawrth, dihangodd 70 o garcharorion Almaenig drwy dwnnel.

Mae Goleudy Trwyn yr As Fach yn bwysig am ei fod yn dweud wrthym ni am hanes morwrol Cymru. Dyma'r goleudy olaf yng Nghymru lle roedd gwylwyr yn gweithio cyn iddo fynd yn awtomatig ym 1998.

Mae Llancaiach Fawr yn bwysig am ei fod yn un o'r enghreifftiau gorau yng Nghymru heddiw o blasty lled-gaerog o oes y Tuduriaid. Mae'n d? cadarn: mae'r waliau'n bedair troedfedd (1.

Mae Llyn Syfaddan yn bwysig iawn am mai dyma'r llyn naturiol mwyaf yn y De a hefyd am fod yno safle treftadaeth unigryw: ‘Crannog’.  Ynys artiffisial fach yw'r crannog, tua 40 metr o'r lan.

Mae Castell Powis yn bwysig am mai dyma'r unig gastell mewn meddiant Cymreig ers y dechrau sydd wedi bod yn gartref drwy gydol ei hanes. Er bod yna dwmpath i gastell cynnar iawn yn agos i'r safle presennol, cafodd hwnnw ei godi yn y drydedd ganrif ar ddeg yn breswylfod brenhinol i Owain, Tywysog Powys.

Mae Clawdd Offa yn bwysig am mai dyma'r heneb hiraf ym Mhrydain. Mae'n un o gampau peirianegol mawr y cyfnod cyn-ddiwydiannol.

Roedd Camlas Mynwy ac Aberhonddu yn bwysig iawn yn y ddeunawfed ganrif a'r bedwaredd ganrif ar bymtheg. Roedd yn cludo glo, calchfaen, mwyn haearn a nwyddau eraill i'r dociau i ddechrau eu siwrnai o gwmpas y byd.

Mae Canolfan Owain Glynd?r yn bwysig am ei bod wedi'i chodi ar safle'r senedd enwog a gafodd ei chynnal ym 1404. Yn y senedd honno, cafodd Owain Glynd?r ei goroni'n Dywysog Cymru.

Mae Pentref Canoloesol Cosmeston yn bwysig am mai dyma un o'r ailgreadau hanesyddol mwyaf realistig o fywyd pentref yng Nghymru yn y bedwaredd ganrif ar ddeg. Daethpwyd o hyd i weddillion y pentref yn y 1980au, yn ystod cloddfa archaeolegol yn yr ardal o gwmpas Llynnoedd Cosmeston.

Mae Castell Cas-gwent yn bwysig am mai dyma'r castell carreg hynaf sydd wedi goroesi ym Mhrydain. Hwn hefyd yw'r castell cyntaf y byddwch yn ei weld wrth ddod i Gymru o dde Lloegr.

Mae Gwaith Haearn Sirhywi yn bwysig am mai dyna'r gwaith haearn cyntaf yng Ngwent (Sir Fynwy) i gael ei danio â golosg yn lle siarcol. Ym 1778, sefydlodd y brodyr Homfray y ffwrnais gyntaf yng Ngwaith Haearn Sirhywi.

Ar Arfordir Treftadaeth G?yr y cafodd un o ganfyddiadau archaeolegol pwysicaf y byd ei ddarganfod, sef sgerbwd dyn o Oes y Cerrig, 34,000 o flynyddoedd yn ôl! Dyma'r ffosil dynol cyntaf i gael ei ddarganfod unrhyw le yn y byd! Ym 1823, mewn ogof ar yr arfordir, sef Ogof Pen-y-fai (Ogof Paviland), daeth William Buckland o hyd i sgerbwd oedolyn, heb ben, wedi'i liwio ag ocr coch ac wedi'i gladdu ynghyd â nwyddau wedi'u gwneud o gerrig, cyrn carw ac ifori. Gyda'r sgerbwd cafodd hyd i fwclis o gregyn.

Mae Parc Gwledig Margam yn bwysig am fod ganddo'r orendy hiraf ym Mhrydain (99.67 metr o hyd!).

Mae Rhaeadr Aberdulais yn bwysig nid yn unig am mai dyma un o'r rhaeadrau harddaf yn y De ond am fod ganddi hanes rhyfeddol hefyd - dros 400 mlynedd o dreftadaeth ddiwydiannol! Mae rhaeadr Aberdulais wedi cael ei defnyddio i smeltio copr, gweithio haearn, creu tecstilau, malu ?d a gwneud alcam. Cafodd y rhaeadr ei defnyddio fel ffynhonnell ynni i yrru'r olwyn dd?r i gynhyrchu trydan.